پوسیدگی دندان یکی از مشکلات شایع در کودکان و نوجوانان است که می‌تواند منجر به درد، عفونت و حتی از دست دادن دندان شود. یکی از روش‌های مؤثر برای پیشگیری از این مشکل، استفاده از فیشور سیلانت یا شیارپوش است. این روش به‌عنوان یک لایه محافظ بر روی دندان‌های آسیاب قرار می‌گیرد و از تجمع باکتری‌ها و ذرات غذایی در شیارهای عمیق دندان جلوگیری می‌کند.
فیشور سیلانت (Fissure Sealant) یک لایه نازک و محافظتی از جنس رزین کامپوزیت است که بر روی سطح جونده دندان‌های آسیاب (مولر) و پیش‌آسیاب (پرمولر) اعمال می‌شود. این لایه با پر کردن شیارها و فرورفتگی‌های عمیق دندان، مانع از تجمع باکتری‌ها و ذرات غذایی می‌شود که می‌توانند منجر به پوسیدگی شوند.
دندان‌های آسیاب کودکان دارای شیارها و فرورفتگی‌های عمیقی هستند که تمیز کردن آن‌ها با مسواک دشوار است. این نواحی مستعد تجمع پلاک و باکتری‌ها بوده و خطر پوسیدگی را افزایش می‌دهند. با استفاده از فیشور سیلانت کودکان، می‌توان این شیارها را مسدود کرده و خطر پوسیدگی را به‌طور قابل‌توجهی کاهش داد.
فرآیند اعمال فیشور سیلانت سریع و بدون درد است و معمولاً در چند مرحله ساده انجام می‌شود:
تمیز کردن دندان: دندانپزشک سطح دندان را به‌طور کامل تمیز می‌کند تا هرگونه پلاک یا ذرات غذایی از بین برود.
آماده‌سازی سطح دندان: برای بهبود چسبندگی سیلانت، سطح دندان با محلول اسیدی ضعیفی آماده می‌شود.
خشک کردن دندان: پس از شستشو، دندان خشک می‌شود تا سیلانت به‌خوبی به سطح دندان بچسبد.
اعمال سیلانت: سیلانت مایع بر روی سطح دندان اعمال می‌شود و به داخل شیارها و فرورفتگی‌ها نفوذ می‌کند.
سفت کردن سیلانت: با استفاده از نور مخصوص، سیلانت در عرض چند ثانیه سفت و محکم می‌شود.
پیشگیری از پوسیدگی: با مسدود کردن شیارهای عمیق، خطر پوسیدگی دندان به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.
فرآیند بدون درد: اعمال سیلانت نیازی به بی‌حسی ندارد و کاملاً بدون درد است.
حفظ ساختار دندان: با پیشگیری از پوسیدگی، نیاز به ترمیم‌های گسترده و تهاجمی کاهش می‌یابد.
بهترین زمان برای اعمال فیشور سیلانت، بلافاصله پس از رویش دندان‌های آسیاب دائمی است. دندان‌های آسیاب اول در حدود سن ۶ سالگی و دندان‌های آسیاب دوم در حدود سن ۱۲ سالگی رویش می‌کنند. اعمال سیلانت در این زمان‌ها می‌تواند بیشترین تأثیر را در پیشگیری از پوسیدگی داشته باشد.
به‌عنوان یک دندانپزشک با سال‌ها تجربه در زمینه پیشگیری و درمان مشکلات دندانی کودکان، همواره مشاهده کرده‌ام که فیشور سیلانت تراپی یکی از مؤثرترین روش‌ها برای جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های آسیاب است. در بسیاری از موارد، کودکانی که این روش را دریافت کرده‌اند، در مراجعات بعدی خود دندان‌های سالم‌تری داشته و نیاز کمتری به ترمیم‌های پیچیده داشته‌اند. این تجربه‌ها نشان می‌دهد که پیشگیری همواره بهتر از درمان است و شیار درمانی یا فیشور سیلانت می‌تواند نقشی کلیدی در حفظ سلامت دهان و دندان کودکان ایفا کند.
بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، اعمال فیشور سیلانت می‌تواند خطر پوسیدگی دندان‌های آسیاب را تا ۸۰٪ کاهش دهد. این آمار نشان‌دهنده اهمیت بالای این روش در پیشگیری از مشکلات دندانی است.
معاینات منظم دندانپزشکی: با مراجعه منظم به دندانپزشک، می‌توان از سلامت دندان‌های کودک اطمینان حاصل کرد و در صورت نیاز، اقدامات پیشگیرانه مانند فیشور سیلانت را انجام داد.
آموزش بهداشت دهان و دندان: به کودکان خود نحوه صحیح مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را آموزش دهید تا بهداشت دهان و دندان آن‌ها به‌خوبی حفظ شود.
تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی کم‌شکر و غنی از کلسیم می‌تواند به تقویت دندان‌ها و پیشگیری از پوسیدگی کمک کند.
| روش پیشگیری | مزایا | معایب |
|---|
| فیشور سیلانت | پیشگیری مؤثر از پوسیدگی در شیارهای عمیق؛ فرآیند سریع و بدون درد؛ حفظ ساختار طبیعی دندان | نیاز به تمدید در طول زمان؛ ممکن است در برخی افراد دچار سایش یا کنده شدن شود |
| فلورایدتراپی | تقویت مینای دندان و افزایش مقاومت در برابر اسیدها؛ مناسب برای همه دندان‌ها | نیاز به جلسات منظم؛ اثرگذاری کمتر روی شیارهای عمیق دندان‌های آسیاب |
| مسواک زدن و نخ دندان | روش پایه‌ای برای حفظ سلامت دهان؛ عدم نیاز به هزینه اضافی | تمیز کردن شیارهای عمیق دندان دشوار است و ممکن است پلاک در این نواحی باقی بماند |
| رژیم غذایی سالم | کاهش خطر پوسیدگی با مصرف غذاهای کم‌شکر و غنی از مواد مغذی | کنترل رژیم غذایی کودکان دشوار است؛ تأثیر آن به زمان و مداومت نیاز دارد |
بله، اما بیشترین تأثیر فیشورسیلانت در کودکان و نوجوانانی است که دندان‌های آسیاب دائمی آن‌ها تازه رویش پیدا کرده است. بااین‌حال، بزرگسالانی که دندان‌های سالمی دارند و دچار پوسیدگی نشده‌اند، می‌توانند از این روش به‌عنوان یک اقدام پیشگیرانه استفاده کنند.
خیر، اما بهتر است پس از انجام فیشرسیلانت تراپی، بهداشت دهان و دندان را با دقت بیشتری رعایت کنید و به‌طور منظم برای بررسی سلامت سیلانت‌ها به دندانپزشک مراجعه نمایید.
معمولاً شیارپوش بین ۳ تا ۱۰ سال ماندگاری دارد، اما این مدت بسته به عادات غذایی، بهداشت دهان و نوع مواد مورد استفاده می‌تواند متفاوت باشد.
فیشورسیلانت کودکان یکی از مؤثرترین روش‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان‌های آسیاب است که با ایجاد یک سد محافظتی روی سطح دندان، از تجمع باکتری‌ها و ذرات غذایی جلوگیری می‌کند. این روش بدون درد، سریع و ایمن است و می‌تواند خطر پوسیدگی دندان‌های آسیاب را تا ۸۰٪ کاهش دهد. اگر به‌دنبال راهکاری مؤثر برای حفظ سلامت دندان‌های کودکان خود هستید، حتماً با یک دندانپزشک متخصص مشورت کنید و در صورت نیاز، این روش پیشگیرانه را انجام دهید. 😊
