روکش دندان کرج، پوششی برای حفاظت و تقویت دندان آسیب‌دیده یا ترمیم‌شده
روکش دندان یک کلاه به شکل دندان است که روی دندان قرار می گیرد تا دندان را بپوشاند تا شکل و اندازه، استحکام و ظاهر آن را بهبود بخشد. روکش ها وقتی در جای خود چسبانده می شوند، تمام قسمت قابل مشاهده دندان را که در بالای خط لثه قرار دارد، کاملاً می پوشانند.
روکش دندان ممکن است در شرایط زیر نیاز باشد:
· برای محافظت از دندان ضعیف (مثلاً ناشی از پوسیدگی) در برابر شکستن یا کنار هم نگه داشتن قسمت هایی از یک دندان ترک خورده.
· برای ترمیم دندانی که قبلاً شکسته یا دندانی که به شدت فرسوده شده است.
· برای پوشاندن و حمایت از یک دندان با پر کردگی بزرگ زمانی که بخش زیادی از دندان باقی نمانده است.
· برای نگه داشتن بریج دندان در جای خود.
· برای پوشاندن دندان های بدشکل یا تغییر رنگ شدید آنها.
· برای پوشاندن ایمپلنت دندانی.
· برای ایجاد یک اصلاح زیبایی.
برای کودکان، در موارد زیر می توان از روکش روی دندان های شیری استفاده کرد:
روکش های دائمی را می توان از فولاد ضد زنگ، تمام فلز (مانند طلا یا آلیاژ دیگر)، پرسلن ذوب شده روی فلز، تمام رزین یا تمام سرامیک ساخته شود.
· روکش های فولادی ضد زنگ. روکش های پیش ساخته ای هستند که در درجه اول به عنوان یک اقدام موقت روی دندان های دائمی استفاده می شوند. در حالی که روکش دائمی از ماده دیگری ساخته می شود روکش فلزی از دندان یا پرکردگی محافظت می کند. برای کودکان، روکش فولادی ضد زنگ معمولاً برای قرار دادن روی دندان اصلی استفاده می شود که برای قرار دادن آن آماده شده است. روکش کل دندان را می پوشاند و از پوسیدگی بیشتر محافظت می کند. وقتی دندان شیری بیرون می آید تا جا برای دندان دائمی باز شود، روکش به طور طبیعی با آن بیرون می آید. به طور کلی، روکش های فولادی ضد زنگ برای دندان های کودکان استفاده می شوند، زیرا برای قرار دادن آنها به چندین ویزیت دندانپزشکی نیاز نیست و بنابراین مقرون به صرفه تر از روکش های سفارشی هستند و مراقبت های پیشگیرانه دندانی مورد نیاز برای محافظت از دندان بدون روکش هستند.
· فلزات مورد استفاده در روکش ها شامل آلیاژهایی هستند که دارای مقدار زیادی طلا یا پلاتین یا آلیاژهای فلز پایه (به عنوان مثال، آلیاژهای کروم – کبالت و آلیاژهای نیکل – کروم) هستند. روکش های فلزی به خوبی در برابر نیروهای گاز زدن و جویدن دوام می آورند و احتمالاً از نظر ساییدگی بیشترین دوام را دارند. همچنین، روکش های فلزی به ندرت لب پر می شوند یا می شکنند. رنگ فلزی و قیمت بالای طلا نقطه ضعف اصلی آن است. روکش های فلزی انتخاب های خوبی برای دندان های مولر خارج از دید هستند.
· روکش های دندانی پرسلن ترکیب شده با فلز می توانند با دندان های مجاور شما مطابقت داشته باشند (برخلاف روکش های فلزی). با این حال، ساییدگی به دندان های روبرو، در این نوع روکش ها در مقایسه با روکش های فلزی یا رزینی بیشتر رخ می دهد. قسمت پرسلن روکش نیز می تواند لب پر شود یا بشکند. روکش های پرسلن که روی روکش های فلزی ادغام شده اند، بعد از روکش های تمام سرامیک، بیشتر شبیه دندان های معمولی هستند. با این حال، گاهی اوقات فلز زیر پرسلن روکش می تواند به صورت یک خط تیره نمایان شود، بخصوص در خط لثه و حتی اگر لثه های شما تحلیل بروند، حتی بیشتر از آن. این روکش ها می توانند انتخاب خوبی برای دندان های جلو یا عقب و همچنین بریج های بلندی باشند که در آنها برای استحکام فلز نیاز است.
· روکش های دندانی تمام رزین نسبت به سایر انواع روکش ها ارزان تر هستند. با این حال، آنها به مرور زمان فرسوده می شوند و بیشتر از پرسلن های ذوب شده روی روکش های فلزی مستعد شکستگی هستند.
· روکش های دندانی تمام سرامیک یا تمام پرسلن نسبت به هر نوع روکش دیگری تطابق رنگ طبیعی بهتری دارند و ممکن است برای افرادی مناسب تر باشند که به فلز حساسیت دارند. روکش های تمام سرامیک را می توان برای دندان های جلو و عقب استفاده کرد.
· موقت در مقایسه با دائمی. روکش های موقت را می توان در مطب دندانپزشک ساخت، در حالی که اکثر روکش های دائمی معمولاً در لابراتوار دندانپزشکی ساخته می شوند. به طور معمول، روکش های موقت از مواد بر پایه آکریلیک یا فولاد ضد زنگ ساخته می شوند و تا زمانی که یک روکش دائمی توسط لابراتوار ساخته شود، می توانند به عنوان یک ترمیم موقت استفاده شوند.
آماده سازی دندان برای روکش معمولاً به دو مرتبه مراجعه به دندانپزشک نیاز دارد، مرحله اول شامل معاینه و آماده سازی دندان، ویزیت دوم شامل قرار دادن روکش دائمی است.
دندانپزشک شما در اولین ویزیت برای آماده کردن دندان برای روکش، برای بررسی ریشه های دندانی که روکش را دریافت می کند و استخوان اطراف آن، ممکن است چند عکس رادیوگرافی با اشعه ایکس را بررسی کند. اگر دندان پوسیدگی وسیعی داشته باشد یا خطر عفونت یا آسیب به پالپ دندان وجود داشته باشد، ممکن است ابتدا درمان ریشه انجام شود.
قبل از شروع فرآیند ساخت روکش، دندانپزشک شما دندان و بافت لثه اطراف دندان را بی حس می کند. سپس، شکل دندانی که قرار است روکش را دریافت کند، در امتداد سطح جونده و کناره ها تغییر داده می شود تا برای روکش جای کافی ایجاد شود. مقدار تراش دندان به نوع روکش استفاده شده بستگی دارد. از سوی دیگر، اگر ناحیه بزرگی از دندان از دست رفته باشد (به دلیل پوسیدگی یا آسیب)، دندانپزشک شما از مواد پرکننده برای “ساختن” دندان برای حمایت از روکش استفاده می کند.
دندانپزشک شما پس از تغییر شکل دندان، معمولاً از خمیر یا بتونه برای ایجاد یک قالب از دندان برای ساخت روکش استفاده می کند. با این حال، گاهی اوقات، قالب ها با یک اسکنر دیجیتال تهیه می شوند. قالب گیری از دندان های بالا و پایین دندان که قرار است روکش دریافت کند نیز انجام می شود تا این اطمینان اجاد شود که روکش روی بایت شما تأثیری نخواهد داشت.
قالب ها یا اسکن ها برای لابراتوار دندانپزشکی ارسال می شود که در آن روکش ساخته می شود. روکش معمولاً در عرض دو تا سه هفته به مطب دندانپزشک شما ارسال می شود. اگر روکش از پرسلن ساخته شده باشد، دندانپزشک شما رنگی را انتخاب می کند که بیشتر با رنگ دندان های مجاور مطابقت دارد. دندانپزشک شما طی اولین ویزیت در مطب، برای دندان آماده شده یک روکش موقت می سازد تا در طول مدت ساخت روکش دندان، دندان را بپوشاند و محافظت کند. روکش های موقت معمولاً از آکریلیک ساخته می شوند و با استفاده از سمان موقت در جای خود نگه داشته می شوند.
در ویزیت دوم، دندانپزشک شما روکش موقت را برمی دارد و تناسب و رنگ روکش دائمی را بررسی می کند. اگر همه چیز قابل قبول باشد، از یک بی حس کننده موضعی برای بی حس کردن دندان استفاده می شود و روکش جدید به طور دائم در جای خود چسبانده می شود.
از آنجا که روکش های موقت دندان فقط یک راه حل موقت هستند تا زمانی که روکش دائمی آماده شود، اکثر دندانپزشکان توصیه های کمی را ارائه می دهند. این موارد عبارتند از:
· از غذاهای چسبناک و جویدنی (مثلا آدامس، کارامل) که پتانسیل گیر کردن به روکش و کندن آن را دارند، خودداری کنید.
· استفاده از سمتی از دهان خود که روکش موقت قرار دارد را به حداقل برسانید. قسمت اعظم جویدن خود را به طرف دیگر دهان منتقل کنید.
· از جویدن غذاهای سفت (مانند سبزیجات خام) که می توانند روکش را از جا بکنند یا باعث شکسته شدن آن شوند، خودداری کنید.
· هنگام تمیز کردن بین دندان ها، به جای بیرون آوردن نخ دندان، آن را بلغزانید تا از کندن روکش موقت جلوگیری کنید.
· ناراحتی یا حساسیت. دندان تازه روکش شده ممکن است بلافاصله پس از دریافت روکش حساس شود زیرا بی حسی شروع به از بین رفتن می کند. اگر دندانی که روکش شده هنوز عصب داشته باشد، ممکن است کمی حساسیت به گرما و سرما را تجربه کنید. دندانپزشک شما ممکن است توصیه کند که دندان ها را با خمیر دندان طراحی شده برای دندان های حساس مسواک بزنید. درد یا حساسیتی که هنگام گاز گرفتن ایجاد می شود معمولاً به این معنی است که روکش روی دندان بیش از حد بالا است. در این صورت، با دندانپزشک خود تماس بگیرید. آنها به راحتی می توانند مشکل را برطرف کنند.
· لب پر شدن روکش. روکش های ساخته شده از تمام پرسلن یا پرسلن ادغام شده روی فلز، گاهی اوقات ممکن است لب پر شوند. اگر لب پر شدگی کوچک باشد، می توان از یک رزین کامپوزیت برای ترمیم لب پر شدگی روکش باقی مانده در دهان استفاده کرد. این معمولاً فقط یک اصلاح موقت است. اگر لب پر شدگی گسترده باشد، ممکن است تعویض روکش نیاز باشد.
· شل شدن روکش. گاهی اوقات سمان از زیر روکش شسته می شود. این نه تنها باعث شل شدن روکش می شود، بلکه به باکتری ها اجازه می دهد تا به داخل نفوذ کنند و باعث پوسیدگی دندان باقی مانده شوند. اگر روکش لق شد، با مطب دندانپزشک خود تماس بگیرید.
· کنده شدن روکش. گاهی اوقات روکش ها کنده می شوند. دلایل آن عبارتند از پوسیدگی دندان زیرین و شل شدن مواد چسبنده مورد استفاده برای چسباندن روکش. اگر روکش شما جدا شد، روکش و جلوی دندان را تمیز کنید. می توانید روکش را با استفاده از چسب دندان یا سمان موقت دندان که در فروشگاه ها برای این منظور به فروش می رسد، به طور موقت بچسبانید. بلافاصله با مطب دندانپزشک خود تماس بگیرید. آنها دستورالعمل های خاصی را در مورد نحوه مراقبت از دندان و روکش در طول یک روز یا بیشتر، تا زمانی که بتوانید برای ارزیابی ویزیت شوید، به شما می دهند. دندانپزشک شما ممکن است بتواند روکش را در جای خود محکم کند. در غیر اینصورت، باید یک روکش جدید ساخته شود.
· واکنش آلرژیک. از آنجا که فلزات مورد استفاده در ساخت روکش ها معمولاً مخلوطی از فلزات هستند، ممکن است واکنش آلرژیک به فلزات یا پرسلن مورد استفاده در روکش ها رخ دهد، اما این بسیار نادر است.
· خط تیره روی دندان روکش دار در کنار خط لثه. یک خط تیره در کنار خط لثه دندان روکش دار طبیعی است، بویژه اگر روکش فلز ادغام شده با پرسلن داشته باشید. این خط تیره به سادگی فلز روکش است که نمایان می شود. گرچه به خودی خود مشکلی نیست، اما خط تیره از نظر زیبایی غیر قابل قبول است و دندانپزشک شما ممکن است مجبور شود روکش را با روکش تمام پرسلن یا سرامیکی جایگزین کند.
به طور متوسط، روکش های دندانی بین 5 تا 15 سال دوام می آورند. طول عمر روکش به میزان “ساییدگی” روکش، میزان رعایت بهداشت دهان و دندان و عادات شخصی مربوط به دهان شما بستگی دارد (شما باید از عاداتی مانند دندان قروچه یا فشردن دندان، جویدن یخ، جویدن ناخن و استفاده از دندان برای باز کردن بسته بندی، خودداری کنید.
در حالی که یک دندان روکش دار به مراقبت خاصی نیازی ندارد، به خاطر داشته باشید که صرفاً قرار دادن روکش روی یک دندان به این معنی نیست که از دندان در برابر پوسیدگی یا بیماری لثه محافظت می شود. بنابراین، به رعایت بهداشت دهان و دندان ادامه دهید، از جمله مسواک زدن دندان های خود حداقل دو مرتبه در روز، نخ دندان کشیدن روزانه بخصوص در ناحیه روکش دندان که لثه به دندان می رسد و حداقل یک مرتبه در روز شستشوی دهان با دهانشویه ضد باکتری.
